“Sahiv ve nisyan müstesna” ifadesi, Türkçe’de dilbilgisi terimlerini ifade eder ve genellikle yazım kurallarıyla ilgilidir. Bu ifade, dilbilgisel hataları ifade eder ve bir hükmün sahih olabilmesi için bu hatalardan kaçınılması gerektiğini belirtir.
- Sahiv (سَهْو): Arapça kökenli bir terim olan “sahiv”, hata veya yanlış anlamına gelir. Yazım kurallarına uymama, dilbilgisi hataları ve kelime kullanımındaki yanlışlar gibi dil seviyesindeki hataları ifade eder. Bir hukuki metinde veya yazılı belgede, hüküm sahibinin amacını yanıltabilecek veya hükmü etkileyebilecek dilbilgisel hatalar sahihlik durumunu etkileyebilir.
- Nisyan (نِسْيَان): Arapça kökenli bir kelime olan “nisyan”, unutma veya hatırlayamama anlamına gelir. Yazılı bir belgede veya hükümde, bilinçli olarak unutulan veya ihmal edilen bir bilgi, durum veya şartı ifade eder. Nisyan durumu da hükmü sahih olmaktan çıkarabilir.
- Müstesna (مُسْتَثْنًى): Arapça kökenli bir terim olan “müstesna”, istisna anlamına gelir. “Sahiv ve nisyan müstesna” ifadesinde ise “müstesna” kelimesi, “ancak” veya “hariç” anlamına gelir. Yani, “sahiv ve nisyan müstesna” ifadesiyle bir şeyin sahih olabilmesi için dilbilgisel hatalardan ve unutmalardan başka durumların istisna edilmesi gerektiği vurgulanır.
Bu ifade genellikle hukuki veya resmi belgelerde, yazılı metinlerde kullanılır ve bir hükmün geçerli olabilmesi için dilbilgisel doğruluk ve unutma durumlarının dikkate alınması gerektiğini belirtir.