Süperşarj Nedir?
Süperşarj, bir içten yanmalı motorun silindirlerine daha fazla hava veya hava-yakıt karışımı pompalayarak motorun gücünü ve torkunu artırmak için kullanılan bir cihazdır. Süperşarjlar, motorun doğal emiş gücünün yetersiz kaldığı durumlarda, örneğin yüksek irtifalarda veya ağır yük altında çalışırken kullanılır.
Süperşarjların Çalışma Prensibi
Süperşarjlar, motorun krank milinden veya eksantrik milinden tahrik edilen bir türbin veya kompresör kullanarak çalışır. Türbin veya kompresör, havayı veya hava-yakıt karışımını sıkıştırarak silindirlere daha fazla hava veya hava-yakıt karışımı pompalar. Bu sayede, motorun gücü ve torku artar.
Süperşarj Türleri
Süperşarjlar, çalışma prensiplerine göre iki ana gruba ayrılır:
- Mekanik Süperşarjlar: Mekanik süperşarjlar, motorun krank milinden veya eksantrik milinden tahrik edilen bir türbin veya kompresör kullanarak çalışır. Mekanik süperşarjlar, düşük devirlerde bile yüksek basınç üretebilirler, ancak yüksek devirlerde verimleri düşebilir.
- Elektrikli Süperşarjlar: Elektrikli süperşarjlar, bir elektrik motoru tarafından tahrik edilen bir türbin veya kompresör kullanarak çalışır. Elektrikli süperşarjlar, düşük devirlerde düşük basınç üretebilirler, ancak yüksek devirlerde verimleri artar.
Süperşarjların Avantajları ve Dezavantajları
Süperşarjlar, motorun gücünü ve torkunu artırarak performansını iyileştirir. Ayrıca, süperşarjlar motorun yakıt verimliliğini de artırabilir. Ancak, süperşarjlar motorun ağırlığını ve maliyetini de artırabilir.
Süperşarjların Kullanım Alanları
Süperşarjlar, otomobiller, kamyonlar, otobüsler, gemiler ve uçaklar gibi çeşitli araçlarda kullanılır. Süperşarjlar, özellikle yüksek irtifalarda veya ağır yük altında çalışırken motorun gücünü ve torkunu artırmak için kullanılır.
Süperşarjların Tarihçesi
Süperşarjların tarihi, 19. yüzyılın sonlarına kadar uzanmaktadır. İlk süperşarjlar, buharlı motorlarda kullanılmıştır. 20. yüzyılın başlarında, süperşarjlar içten yanmalı motorlarda kullanılmaya başlanmıştır. Günümüzde, süperşarjlar otomobiller, kamyonlar, otobüsler, gemiler ve uçaklar gibi çeşitli araçlarda yaygın olarak kullanılmaktadır.
Sonuç
Süperşarjlar, motorun gücünü ve torkunu artırarak performansını iyileştiren cihazlardır. Süperşarjlar, düşük devirlerde bile yüksek basınç üretebilen mekanik süperşarjlar ve düşük devirlerde düşük basınç üretebilen ancak yüksek devirlerde verimleri artan elektrikli süperşarjlar olmak üzere iki ana gruba ayrılır. Süperşarjlar, otomobiller, kamyonlar, otobüsler, gemiler ve uçaklar gibi çeşitli araçlarda kullanılır.