Sykes-Picot Anlaşması
Sykes-Picot Anlaşması, 16 Mayıs 1916’da İngiltere ve Fransa arasında imzalanan gizli bir anlaşmadır. Anlaşma, Osmanlı İmparatorluğu’nun I. Dünya Savaşı’ndan sonraki paylaşımını öngörüyordu.
Anlaşma, İngiliz diplomat Mark Sykes ve Fransız diplomat François Georges-Picot tarafından müzakere edildi. Anlaşma, Osmanlı İmparatorluğu’nun Arap topraklarının İngiltere ve Fransa arasında paylaştırılmasını öngörüyordu. İngiltere, Irak ve Filistin’i; Fransa ise Suriye ve Lübnan’ı alacaktı.
Anlaşma, Rusya’nın da onayını almıştı. Ancak, Rusya 1917’de Bolşevik Devrimi’nden sonra anlaşmadan çekildi.
Sykes-Picot Anlaşması, Orta Doğu’nun siyasi haritasını şekillendiren önemli bir anlaşmadır. Anlaşma, Arap milliyetçiliğinin yükselişine ve Arap-İsrail çatışmasının başlamasına yol açmıştır.
Anlaşmanın Konusu
Sykes-Picot Anlaşması, Osmanlı İmparatorluğu’nun Arap topraklarının İngiltere ve Fransa arasında paylaştırılmasını öngörüyordu. Anlaşma, iki ülkenin çıkar alanlarını belirliyordu.
İngiltere, Irak ve Filistin’i alacaktı. Irak, İngilizlerin Hindistan’a ulaşmasını sağlayacak önemli bir bölgeydi. Filistin ise, İngilizlerin Süveyş Kanalı’nı kontrol etmesini sağlayacaktı.
Fransa, Suriye ve Lübnan’ı alacaktı. Suriye, Fransa’nın Akdeniz’deki çıkarları için önemli bir bölgeydi. Lübnan ise, Fransa’nın Hıristiyan nüfusunu korumak için önemli bir bölgeydi.
Anlaşma, Rusya’nın da onayını almıştı. Ancak, Rusya 1917’de Bolşevik Devrimi’nden sonra anlaşmadan çekildi.
Anlaşmanın Sonuçları
Sykes-Picot Anlaşması, Orta Doğu’nun siyasi haritasını şekillendiren önemli bir anlaşmadır. Anlaşma, Arap milliyetçiliğinin yükselişine ve Arap-İsrail çatışmasının başlamasına yol açmıştır.
Arap Milliyetçiliğinin Yükselişi
Sykes-Picot Anlaşması, Arap milliyetçiliğinin yükselişine yol açmıştır. Araplar, anlaşmanın kendilerini İngiliz ve Fransız sömürgesi haline getireceğini düşünüyordu. Bu nedenle, Araplar bağımsızlıklarını kazanmak için mücadele etmeye başladılar.
Arap-İsrail Çatışmasının Başlaması
Sykes-Picot Anlaşması, Arap-İsrail çatışmasının başlamasına yol açmıştır. Anlaşma, Filistin’i İngiltere’ye veriyordu. Ancak, Filistin’de önemli bir Yahudi nüfusu vardı. Yahudiler, Filistin’in kendilerine ait olduğunu düşünüyordu. Bu nedenle, Yahudiler Filistin’e göç etmeye başladılar.
Arap milliyetçileri, Yahudilerin Filistin’e göç etmesini engellemeye çalıştılar. Bu nedenle, Araplar ve Yahudiler arasında çatışmalar başladı. Bu çatışmalar, sonunda Arap-İsrail savaşlarına yol açtı.
Anlaşmanın Günümüzdeki Etkileri
Sykes-Picot Anlaşması, günümüzde de Orta Doğu’nun siyasi haritasını etkilemektedir. Anlaşma, Arap milliyetçiliğinin yükselişine ve Arap-İsrail çatışmasının başlamasına yol açmıştır. Bu iki faktör, günümüzde de Orta Doğu’nun siyasi istikrarını tehdit etmektedir.