tarihe yardımcı bilim dalları

İngilizce: Auxiliary Sciences of History

Türkçe: Tarihe Yardımcı Bilim Dalları

Tarih, geçmiş olayları inceleyen bir disiplindir. Ancak tarihçiler, geçmişi anlamak için sadece yazılı kaynaklara güvenmezler. Aynı zamanda, tarihe yardımcı bilim dalları olarak bilinen bir dizi başka disiplinden de yararlanırlar. Bu yardımcı bilim dalları, tarihçilerin geçmiş olayları daha kapsamlı ve doğru bir şekilde yeniden yapılandırmalarına yardımcı olur.

Tarihe Yardımcı Bilim Dalları Nelerdir?

Tarihe yardımcı bilim dalları, tarihçilerin geçmişi anlamak için kullandıkları çeşitli disiplinleri kapsar. En önemli yardımcı bilim dalları şunlardır:

Arkeoloji: Geçmiş insan kültürlerini ve toplumlarını anlamak için maddi kalıntıları inceler.
Epigrafi: Yazıtları ve diğer yazılı belgeleri inceler.
Numizmatik: Paraları ve madalyaları inceler.
Paleografi: Eski el yazmalarını ve belgeleri inceler.
Kronoloji: Tarihsel olayları zaman sırasına göre düzenler.
Diplomatik: Tarihsel belgelerin gerçekliğini ve güvenilirliğini inceler.
Heraldik: Armaları ve diğer sembolleri inceler.
Sfrajistik: Mühürleri ve diğer damgaları inceler.
Genealoji: Aile geçmişlerini ve soy ağaçlarını inceler.
Antropoloji: İnsan kültürlerini ve toplumlarını inceler.
Coğrafya: Dünya’nın fiziksel özelliklerini ve insan faaliyetleri üzerindeki etkilerini inceler.

Tarihe Yardımcı Bilim Dalları Nasıl Kullanılır?

Tarihe yardımcı bilim dalları, tarihçilerin geçmiş olayları yeniden yapılandırmalarına yardımcı olmak için çeşitli şekillerde kullanılır. Örneğin:

Arkeoloji: Arkeologlar, geçmiş kültürlerin kalıntılarını kazıp inceleyerek, insanların nasıl yaşadığı, çalıştığı ve ibadet ettiği hakkında bilgi edinebilirler.
Epigrafi: Epigraflar, yazıtları inceleyerek, geçmiş olaylar hakkında bilgi edinebilirler. Örneğin, bir anıtın üzerindeki bir yazıt, bir savaşın tarihini veya bir kişinin başarılarını kaydedebilir.
Numizmatik: Numizmatistler, paraları inceleyerek, geçmiş ekonomik koşullar ve siyasi olaylar hakkında bilgi edinebilirler. Örneğin, bir paranın üzerindeki bir resim, bir imparatorun portresini veya bir savaş sahnesini tasvir edebilir.

Tarihe Yardımcı Bilim Dalları Neden Önemlidir?

Tarihe yardımcı bilim dalları, tarihçilerin geçmişi daha kapsamlı ve doğru bir şekilde anlamalarına yardımcı oldukları için önemlidir. Bu yardımcı bilim dalları, tarihçilerin yazılı kaynakların ötesine geçmelerine ve geçmiş hakkında daha eksiksiz bir resim oluşturmalarına olanak tanır.

Örneğin, bir tarihçi bir savaşın tarihini araştırıyorsa, sadece yazılı kaynaklara güvenmek yerine arkeolojik kanıtları, yazıtları ve paraları da inceleyebilir. Bu yardımcı bilim dalları, tarihçinin savaşın nedenlerini, nasıl gerçekleştiğini ve sonuçlarının ne olduğunu daha iyi anlamasına yardımcı olabilir.

Sonuç

Tarihe yardımcı bilim dalları, tarihçilerin geçmişi anlamak için kullandıkları önemli araçlardır. Bu yardımcı bilim dalları, tarihçilerin yazılı kaynakların ötesine geçmelerine ve geçmiş hakkında daha eksiksiz bir resim oluşturmalarına olanak tanır. Sonuç olarak, tarihe yardımcı bilim dalları, tarihsel araştırmanın ayrılmaz bir parçasıdır ve tarihçilerin geçmişi daha kapsamlı ve doğru bir şekilde anlamalarına yardımcı olmaya devam edecektir.