Tatlı Patates Nedir?
Tatlı patates, Ipomoea batatas bitkisinin yenilebilir köküdür. Patatesgiller familyasına aittir ve dünyanın birçok yerinde yetiştirilir. Tatlı patates, turuncu, mor, sarı ve beyaz gibi çeşitli renklerde olabilir. Genellikle fırında pişirilir, kızartılır veya haşlanır. Tatlı patates, lif, vitamin ve mineraller açısından zengin bir besindir.
Tatlı Patatesin Tarihi
Tatlı patatesin kökeni Orta ve Güney Amerika’ya dayanmaktadır. İnkalar ve Aztekler tarafından yüzyıllardır yetiştirilmektedir. 15. yüzyılda Avrupalı kaşifler tarafından keşfedildi ve daha sonra dünyanın diğer bölgelerine yayıldı. Günümüzde Çin, Hindistan, Endonezya, Nijerya ve Uganda gibi ülkelerde yoğun olarak yetiştirilmektedir.
Tatlı Patatesin Çeşitleri
Tatlı patatesin birçok çeşidi bulunmaktadır. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Turuncu tatlı patates: En yaygın tatlı patates türüdür. Turuncu renkli ve tatlı bir tada sahiptir.
- Mor tatlı patates: Mor renkli ve hafif tatlı bir tada sahiptir. Antioksidan açısından zengindir.
- Sarı tatlı patates: Sarı renkli ve hafif tatlı bir tada sahiptir. Beta-karoten açısından zengindir.
- Beyaz tatlı patates: Beyaz renkli ve hafif tatlı bir tada sahiptir. Lif açısından zengindir.
Tatlı Patatesin Besin Değeri
Tatlı patates, lif, vitamin ve mineraller açısından zengin bir besindir. 100 gram tatlı patates aşağıdaki besin değerlerine sahiptir:
- Kalori: 86
- Karbonhidrat: 20 gram
- Protein: 2 gram
- Lif: 3 gram
- A vitamini: %700
- C vitamini: %30
- Potasyum: %10
- Magnezyum: %6
- Demir: %4
Tatlı Patatesin Faydaları
Tatlı patates, sağlık açısından birçok faydaya sahiptir. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Sindirimi iyileştirir: Tatlı patates, lif açısından zengindir. Lif, sindirimi iyileştirir ve kabızlığı önler.
- Kolesterolü düşürür: Tatlı patates, pektin adı verilen bir lif türü içerir. Pektin, kolesterolü düşürmeye yardımcı olur.
- Kan şekerini dengeler: Tatlı patates, düşük glisemik indekse sahiptir. Bu, kan şekerinin ani yükselmesini ve düşmesini önler.
- Bağışıklık sistemini güçlendirir: Tatlı patates, A vitamini açısından zengindir. A vitamini, bağışıklık sistemini güçlendirir ve enfeksiyonlara karşı korur.
- Göz sağlığını korur: Tatlı patates, A vitamini açısından zengindir. A vitamini, göz sağlığını korur ve gece körlüğünü önler.
- Kanser riskini azaltır: Tatlı patates, antioksidan açısından zengindir. Antioksidanlar, hücreleri hasardan korur ve kanser riskini azaltır.
Tatlı Patatesin Kullanımı
Tatlı patates, çeşitli şekillerde kullanılabilir. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Fırında pişirme: Tatlı patates, fırında pişirilebilir. Fırında pişirilen tatlı patates, yumuşak ve tatlı bir tada sahip olur.
- Kızartma: Tatlı patates, kızartılabilir. Kızarmış tatlı patates, çıtır çıtır ve lezzetli bir atıştırmalıktır.
- Haşlama: Tatlı patates, haşlanabilir. Haşlanmış tatlı patates, salatalara, çorbalara ve güveçlere eklenebilir.
- Püre: Tatlı patates, püre haline getirilebilir. Tatlı patates püresi, bebek maması olarak kullanılabilir veya diğer yemeklere eklenebilir.
Tatlı Patatesin Saklanması
Tatlı patates, serin ve kuru bir yerde saklanmalıdır. Tatlı patates, buzdolabında 1-2 hafta saklanabilir. Dondurucuda ise 6-8 ay saklanabilir.