Tazyiki
Tazyiki, bir sıvının veya gazın birim yüzey alanına uyguladığı kuvvettir. Genellikle “P” sembolü ile gösterilir ve birimi paskal (Pa) veya pound kuvvet başına kare inç (psi) olarak ifade edilir.
Tazyiki, sıvının veya gazın yoğunluğu, sıcaklığı ve hacmi gibi çeşitli faktörlere bağlıdır. Yoğunluk arttıkça, sıcaklık düştükçe ve hacim azaldıkça tazyiki artar.
Tazyiki, günlük yaşamda birçok alanda önemli bir rol oynar. Örneğin, otomobil lastiklerinin şişirilmesi, suyun borulardan akması ve uçakların uçması tazyiki sayesinde gerçekleşir.
Tazyiki Türleri
- Mutlak Tazyiki: Mutlak tazyiki, bir sıvının veya gazın mutlak boşluğa göre uyguladığı kuvvettir. Genellikle “Pabs” sembolü ile gösterilir ve birimi paskal (Pa) veya pound kuvvet başına kare inç (psi) olarak ifade edilir.
- Göreceli Tazyiki: Göreceli tazyiki, bir sıvının veya gazın atmosfer basıncına göre uyguladığı kuvvettir. Genellikle “Pgauge” sembolü ile gösterilir ve birimi paskal (Pa) veya pound kuvvet başına kare inç (psi) olarak ifade edilir.
- Hidrolik Tazyiki: Hidrolik tazyiki, bir sıvının bir yüzeye uyguladığı kuvvettir. Genellikle “Ph” sembolü ile gösterilir ve birimi paskal (Pa) veya pound kuvvet başına kare inç (psi) olarak ifade edilir.
- Pnömatik Tazyiki: Pnömatik tazyiki, bir gazın bir yüzeye uyguladığı kuvvettir. Genellikle “Pp” sembolü ile gösterilir ve birimi paskal (Pa) veya pound kuvvet başına kare inç (psi) olarak ifade edilir.
Tazyiki Ölçümü
Tazyiki, çeşitli cihazlarla ölçülebilir. Bunlardan en yaygın olarak kullanılanlar şunlardır:
- Manometre: Manometre, bir sıvının veya gazın tazyikini ölçmek için kullanılan bir cihazdır. Genellikle bir U şeklinde tüp ve iki sıvı içerir. Sıvıların yükseklik farkı, tazyiki belirler.
- Barometre: Barometre, atmosfer basıncını ölçmek için kullanılan bir cihazdır. Genellikle bir cam tüp ve bir cıva sütunu içerir. Cıva sütununun yüksekliği, atmosfer basıncını belirler.
- Piezometre: Piezometre, bir sıvının tazyikini ölçmek için kullanılan bir cihazdır. Genellikle bir boru ve bir sıvı içerir. Borunun ucundaki sıvı seviyesi, tazyiki belirler.
Tazyiki Uygulamaları
Tazyiki, günlük yaşamda birçok alanda kullanılır. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Otomobil Lastikleri: Otomobil lastikleri, hava ile şişirilerek tazyik oluşturulur. Bu tazyik, lastiğin yol tutuşunu ve dayanıklılığını sağlar.
- Su Boruları: Su boruları, suyun bir yerden bir yere taşınması için kullanılır. Suyun borulardan akması için boruların içinde tazyik oluşturulur.
- Uçaklar: Uçaklar, kanatlarının altındaki tazyik sayesinde uçabilirler. Kanatların altındaki tazyik, uçağın ağırlığını kaldırmaya yetecek kadar yüksek olmalıdır.
Faydalı Siteler