Tempus: Zamanın Latincesi
Giriş
Tempus, Latince’de “zaman” anlamına gelen bir isimdir. Dilbilimde, tempus, bir fiilin eylemin gerçekleştiği zamana göre aldığı biçime verilen isimdir. İngilizce ve Türkçe gibi birçok dilde, fiiller farklı zamanları ifade etmek için farklı biçimlere sahiptir. Bu makalede, tempus kavramını, İngilizce ve Türkçe’deki kullanımını ve bu iki dil arasındaki benzerlikleri ve farklılıkları inceleyeceğiz.
İngilizce’de Tempus
İngilizce’de üç ana tempus vardır:
- Şimdiki zaman (Present tense): Eylemin şu anda gerçekleştiğini ifade eder.
- Geçmiş zaman (Past tense): Eylemin geçmişte gerçekleştiğini ifade eder.
- Gelecek zaman (Future tense): Eylemin gelecekte gerçekleşeceğini ifade eder.
Bu üç ana tempuse ek olarak, İngilizce’de sürekli, mükemmel ve mükemmel sürekli gibi bileşik zamanlar da vardır. Bileşik zamanlar, bir eylemin süresini veya yönünü ifade etmek için kullanılır.
Türkçe’de Tempus
Türkçe’de de üç ana tempus vardır:
- Şimdiki zaman (Şimdiki zaman): Eylemin şu anda gerçekleştiğini ifade eder.
- Geçmiş zaman (Geçmiş zaman): Eylemin geçmişte gerçekleştiğini ifade eder.
- Gelecek zaman (Gelecek zaman): Eylemin gelecekte gerçekleşeceğini ifade eder.
Türkçe’de bileşik zamanlar yoktur. Bunun yerine, eylemin süresini veya yönünü ifade etmek için zaman zarfları veya edatlar kullanılır.
İngilizce ve Türkçe Arasındaki Benzerlikler
İngilizce ve Türkçe arasındaki tempus kullanımıyla ilgili bazı benzerlikler şunlardır:
- Her iki dilde de üç ana tempus vardır: Şimdiki, geçmiş ve gelecek.
- Her iki dilde de eylemin süresini veya yönünü ifade etmek için zaman zarfları veya edatlar kullanılır.
İngilizce ve Türkçe Arasındaki Farklılıklar
İngilizce ve Türkçe arasındaki tempus kullanımıyla ilgili bazı farklılıklar şunlardır:
- İngilizce’de bileşik zamanlar varken, Türkçe’de yoktur.
- İngilizce’de gelecek zaman genellikle “will” veya “going to” fiilleri kullanılarak oluşturulurken, Türkçe’de gelecek zaman genellikle “-acak/-ecek” son takıları kullanılarak oluşturulur.
- Türkçe’de geçmiş zaman genellikle “-dı/-ti” son takıları kullanılarak oluşturulurken, İngilizce’de geçmiş zaman genellikle fiilin ikinci biçimi kullanılarak oluşturulur.
Sonuç
Tempus, İngilizce ve Türkçe gibi dillerde fiillerin zamanı ifade etme şeklidir. Her iki dilde de üç ana tempus vardır, ancak bileşik zamanların kullanımı ve gelecek zamanın oluşturulması gibi bazı farklılıklar vardır. Bu farklılıkları anlamak, bu iki dil arasındaki çevirilerde doğruluk sağlamak için önemlidir.