Zımmi
Zımmi, İslam hukukunda, Müslüman olmayan bir kişinin, İslam devleti tarafından korunan ve belirli hak ve yükümlülüklere sahip olan statüsünü ifade eder. Zımmi kelimesi, Arapça “zimmet” kelimesinden türemiştir ve “koruma” veya “sözleşme” anlamına gelir.
Zımmi statüsü, İslam’ın ilk dönemlerinde, Müslümanların fetihleri sonucu Müslüman olmayan halkların İslam devleti içinde yaşamaya devam etmelerine izin verilmesiyle ortaya çıkmıştır. Zımmi statüsüne sahip olan kişiler, Müslümanların haklarına saygı göstermek, cizye vergisi ödemek ve Müslümanların yönetimine itaat etmek gibi yükümlülükler altına girerlerdi. Karşılığında ise, Müslüman devlet tarafından can, mal ve din özgürlüğü gibi hakları korunurdu.
Zımmi statüsü, İslam hukukunda ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Zımmi statüsüne sahip olan kişilerin hak ve yükümlülükleri, İslam hukuku kitaplarında açıkça belirtilmiştir. Örneğin, İmam Ebu Hanife’nin el-Hidaye adlı kitabında, zımmi statüsüne sahip olan kişilerin hak ve yükümlülükleri şöyle sıralanmıştır:
- Zımmi statüsüne sahip olan kişiler, can, mal ve din özgürlüğüne sahiptirler.
- Zımmi statüsüne sahip olan kişiler, cizye vergisi ödemek zorundadırlar.
- Zımmi statüsüne sahip olan kişiler, Müslümanların yönetimine itaat etmek zorundadırlar.
- Zımmi statüsüne sahip olan kişiler, Müslümanların haklarına saygı göstermek zorundadırlar.
- Zımmi statüsüne sahip olan kişiler, Müslümanların ibadetlerini engelleyemezler.
- Zımmi statüsüne sahip olan kişiler, Müslümanların mallarına zarar veremezler.
- Zımmi statüsüne sahip olan kişiler, Müslümanların kadınlarına ve çocuklarına zarar veremezler.
Zımmi statüsü, İslam hukukunda önemli bir yere sahiptir. Zımmi statüsü, Müslüman olmayan halkların İslam devleti içinde yaşamaya devam etmelerine izin vererek, İslam’ın hoşgörülü ve barışçıl bir din olduğunu göstermektedir.
Zımmi statüsü, günümüzde de bazı İslam ülkelerinde uygulanmaktadır. Ancak, zımmi statüsünün uygulanması konusunda farklı ülkeler arasında farklılıklar bulunmaktadır. Bazı ülkelerde, zımmi statüsüne sahip olan kişiler, tam olarak haklarına kavuşturulmamışlardır. Bu durum, zımmi statüsünün eleştirilmesine yol açmaktadır.
Zımmi statüsü, İslam hukukunda önemli bir yere sahip olan bir kavramdır. Zımmi statüsü, Müslüman olmayan halkların İslam devleti içinde yaşamaya devam etmelerine izin vererek, İslam’ın hoşgörülü ve barışçıl bir din olduğunu göstermektedir. Ancak, zımmi statüsünün uygulanması konusunda farklı ülkeler arasında farklılıklar bulunmaktadır. Bazı ülkelerde, zımmi statüsüne sahip olan kişiler, tam olarak haklarına kavuşturulmamışlardır. Bu durum, zımmi statüsünün eleştirilmesine yol açmaktadır.