İngilizce: Sugar
Türkçe: Şeker
Kapsamlı Tanım:
Şeker, tatlı bir tada sahip, kristalize bir karbonhidrattır. Doğal olarak meyve ve sebzelerde bulunur ve ayrıca şeker kamışı ve şeker pancarı gibi bitkilerden çıkarılabilir. Şeker, sofra şekeri, esmer şeker, pudra şekeri ve ham şeker gibi çeşitli formlarda gelir.
Kimyasal Yapı:
Şeker, sakaroz olarak bilinen bir disakkarittir. Bu, glikoz ve fruktoz adı verilen iki monosakkaritin birleşmesinden oluşur. Sakaroz, C12H22O11 kimyasal formülüne sahiptir.
Özellikler:
- Tatlı tat
- Kristalize yapı
- Suyu emer
- Karamelize olur
- Mayalanabilir
Kaynaklar:
Şeker, doğal olarak aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli meyve ve sebzelerde bulunur:
- Üzüm
- Elma
- Muz
- Havuç
- Pancar
Şeker ayrıca aşağıdaki bitkilerden de çıkarılabilir:
- Şeker kamışı
- Şeker pancarı
Üretim:
Şeker kamışından veya şeker pancarından şeker üretme süreci aşağıdaki adımları içerir:
- Ön İşlem: Bitkiler hasat edilir ve ezilir.
- Ekstraksiyon: Bitki özünden şekerli bir sıvı çıkarılır.
- Arıtma: Şekerli sıvı, safsızlıkları gidermek için arıtılır.
- Kristalizasyon: Şekerli sıvı, şeker kristallerinin oluşmasına izin vermek için soğutulur ve buharlaştırılır.
- Santrifüjleme: Şeker kristalleri, sıvıdan ayırmak için santrifüjlenir.
- Kurutma: Şeker kristalleri kurutulur ve paketlenir.
Kullanım Alanları:
Şeker, çeşitli amaçlar için kullanılır, bunlar şunları içerir:
- Tatlandırıcı: Şeker, yiyecek ve içeceklere tatlılık katmak için kullanılır.
- Koruyucu: Şeker, reçel ve jöle gibi yiyecekleri korumak için kullanılır.
- Mayalama: Şeker, ekmek ve bira gibi fermente ürünlerin üretiminde kullanılır.
- İlaç: Şeker, bazı ilaçlarda tatlandırıcı ve bağlayıcı olarak kullanılır.
Sağlık Etkileri:
Aşırı şeker tüketimi, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir:
- Diş çürümesi: Şeker, diş çürümesine neden olan bakterilerin büyümesini destekler.
- Obezite: Şeker, yüksek kalorili bir besindir ve aşırı tüketimi kilo alımına yol açabilir.
- Tip 2 diyabet: Aşırı şeker tüketimi, insülin direncine ve tip 2 diyabete yol açabilir.
- Kalp hastalığı: Şeker, kan şekeri seviyelerini yükseltir ve bu da kalp hastalığı riskini artırabilir.
Alternatif Tatlandırıcılar:
Şekerin sağlığa zararlı etkilerinden kaçınmak isteyenler için çeşitli alternatif tatlandırıcılar mevcuttur, bunlar şunları içerir:
- Stevia: Stevia, stevia bitkisinden elde edilen doğal bir tatlandırıcıdır.
- Monk meyvesi özü: Monk meyvesi özü, monk meyvesinden elde edilen doğal bir tatlandırıcıdır.
- Ksilitol: Ksilitol, ağaç kabuğundan elde edilen doğal bir tatlandırıcıdır.
- Eritritol: Eritritol, fermente mısırdan elde edilen doğal bir tatlandırıcıdır.