Antidepresan İlacı Nedir?
Antidepresanlar, depresyon ve diğer ruhsal bozuklukların tedavisinde kullanılan ilaçlardır. Beyindeki nörotransmitter seviyelerini etkileyerek çalışırlar. Nörotransmitterler, beyin hücreleri arasındaki iletişimi sağlayan kimyasallardır. Depresyon ve diğer ruhsal bozukluklar, beyindeki nörotransmitter seviyelerinin dengesizliğinden kaynaklanabilir. Antidepresanlar, bu dengesizliği düzeltmeye yardımcı olarak ruh halini iyileştirir ve semptomları hafifletir.
Antidepresan Türleri
Birçok farklı antidepresan türü bulunmaktadır. En sık kullanılan antidepresan türleri şunlardır:
- Seçici serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI’lar): SSRI’lar, serotonin geri alımını engelleyerek çalışırlar. Serotonin, ruh halini, uykuyu ve iştahı düzenleyen bir nörotransmitterdir. SSRI’lar, depresyon, anksiyete ve panik bozukluğu gibi ruhsal bozuklukların tedavisinde kullanılır.
- Serotonin-norepinefrin geri alım inhibitörleri (SNRI’lar): SNRI’lar, serotonin ve norepinefrin geri alımını engelleyerek çalışırlar. Norepinefrin, enerji ve dikkat seviyelerini düzenleyen bir nörotransmitterdir. SNRI’lar, depresyon, anksiyete ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) gibi ruhsal bozuklukların tedavisinde kullanılır.
- Trisiklik antidepresanlar (TCA’lar): TCA’lar, serotonin ve norepinefrin geri alımını engelleyerek çalışırlar. TCA’lar, depresyon, anksiyete ve panik bozukluğu gibi ruhsal bozuklukların tedavisinde kullanılır.
- Monoamin oksidaz inhibitörleri (MAOI’ler): MAOI’ler, monoamin oksidaz enzimini inhibe ederek çalışırlar. Monoamin oksidaz, serotonin, norepinefrin ve dopamin gibi nörotransmitterleri parçalayan bir enzimdir. MAOI’ler, depresyon, anksiyete ve panik bozukluğu gibi ruhsal bozuklukların tedavisinde kullanılır.
Antidepresanların Etkileri
Antidepresanlar, ruh halini iyileştirir, semptomları hafifletir ve günlük yaşam aktivitelerini yerine getirmeyi kolaylaştırır. Antidepresanların etkileri genellikle birkaç hafta içinde görülmeye başlar. Ancak, bazı kişilerde etkilerin görülmesi birkaç ay sürebilir.
Antidepresanların Yan Etkileri
Antidepresanlar, bazı yan etkilere neden olabilir. En sık görülen yan etkiler şunlardır:
- Mide bulantısı
- İshal
- Kabızlık
- Baş ağrısı
- Uykusuzluk
- Uyku hali
- Ağız kuruluğu
- Terleme
- Cinsel işlev bozukluğu
Antidepresan Kullanımı
Antidepresanlar, doktor tarafından reçete edildiği şekilde kullanılmalıdır. Antidepresanlar, genellikle günde bir veya iki kez alınır. Antidepresanların etkileri genellikle birkaç hafta içinde görülmeye başlar. Ancak, bazı kişilerde etkilerin görülmesi birkaç ay sürebilir. Antidepresanlar, doktor tarafından belirlenen süre boyunca kullanılmalıdır. Antidepresanlar, aniden kesilmemelidir. Antidepresanların aniden kesilmesi, yoksunluk belirtilerine neden olabilir. Yoksunluk belirtileri şunlardır:
- Kaydı
- Anksiyete
- Uykusuzluk
- Baş ağrısı
- Mide bulantısı
- İshal
Antidepresanlar Kimler Tarafından Kullanılmamalıdır?
Antidepresanlar, bazı kişiler tarafından kullanılmamalıdır. Antidepresanlar, aşağıdaki kişiler tarafından kullanılmamalıdır:
- Hamile kadınlar
- Emziren kadınlar
- 18 yaşından küçük çocuklar
- Karaciğer veya böbrek hastalığı olan kişiler
- Kalp hastalığı olan kişiler
- Epilepsi hastalığı olan kişiler
- Şizofreni veya bipolar bozukluk gibi ciddi ruhsal bozuklukları olan kişiler
Antidepresanlar ve Diğer İlaçlar
Antidepresanlar, diğer ilaçlarla etkileşime girebilir. Antidepresanlar, aşağıdaki ilaçlarla etkileşime girebilir:
- Kan sulandırıcılar
- Antikoagülanlar
- Antiplatelet ilaçlar
- Nonsteroidal antiinflamatuar ilaçlar (NSAID’ler)
- Steroidler
- Antihistaminikler
- Uyku ilaçları
- Anksiyete ilaçları
- Epilepsi ilaçları
- Şizofreni ilaçları
- Bipolar bozukluk ilaçları
Antidepresanlar ve Alkol
Antidepresanlar, alkol ile birlikte kullanılmamalıdır. Alkol, antidepresanların etkilerini azaltabilir ve yan etkilere neden olabilir.
Antidepresanlar ve Kafein
Antidepresanlar, kafein ile birlikte kullanılmamalıdır. Kafein, antidepresanların etkilerini azaltabilir ve yan etkilere neden olabilir.
Antidepresanlar ve Sigara
Antidepresanlar, sigara ile birlikte kullanılmamalıdır. Sigara, antidepresanların etkilerini azaltabilir ve yan etkilere neden olabilir.
Antidepresanlar ve Bitkisel Ürünler
Antidepresanlar, bazı bitkisel ürünlerle etkileşime girebilir. Antidepresanlar, aşağıdaki bitkisel ürünlerle etkileşime girebilir:
- St. John’s wort
- Ginseng
- Ginkgo biloba
- Kava kava
- Valerian root
- Melatonin
Antidepresanlar ve Hamilelik
Antidepresanlar, hamilelik sırasında kullanılmamalıdır. Antidepresanlar, doğum kusurlarına neden olabilir.
Antidepresanlar ve Emzirme
Antidepresanlar, emzirme sırasında kullanılmamalıdır. Antidepresanlar, anne sütüne geçebilir ve bebekte yan etkilere neden olabilir.
Antidepresanlar ve Çocuklar
Antidepresanlar, 18 yaşından küçük çocuklar tarafından kullanılmamalıdır. Antidepresanlar, çocuklarda yan etkilere neden olabilir.
Antidepresanlar ve Yaşlılar
Antidepresanlar, yaşlılar tarafından dikkatli bir şekilde kullanılmalıdır. Antidepresanlar, yaşlılarda yan etkilere neden olabilir.