Öncelik: Anlamı, Kullanımı ve Örnekler
İngilizce Anlamı:
“Precedent” kelimesi İngilizce’de “önceki bir olay, karar veya eylem” anlamına gelir. Hukuki bağlamda, bir mahkemenin daha önce verdiği bir kararı veya bir mahkemenin daha önce benzer bir davada verdiği bir kararı ifade eder. Bu kararlar, sonraki davalarda rehberlik etmek ve benzer durumlarda tutarlılık sağlamak için kullanılır.
Türkçe Anlamı:
Türkçe’de “öncelik” kelimesi “önceki bir olay, karar veya eylem” anlamına gelir. Hukuki bağlamda, bir mahkemenin daha önce verdiği bir kararı veya bir mahkemenin daha önce benzer bir davada verdiği bir kararı ifade eder. Bu kararlar, sonraki davalarda rehberlik etmek ve benzer durumlarda tutarlılık sağlamak için kullanılır.
Kullanımı:
“Precedent” kelimesi genellikle hukuki bağlamlarda kullanılır. Bir mahkeme, daha önce benzer bir davada verilen bir kararı emsal olarak kullanabilir. Bu, mahkemenin önceki kararı takip etmesi ve benzer bir karar vermesi gerektiği anlamına gelir.
Örneğin, bir mahkeme daha önce bir sözleşmenin geçersiz olduğuna karar vermişse, sonraki bir davada benzer bir sözleşmeyle ilgili bir dava açılırsa, mahkeme önceki kararı emsal olarak kullanabilir ve sözleşmenin geçersiz olduğuna karar verebilir.
Örnekler:
- “The court ruled that the previous case set a precedent for the current case.” (Mahkeme, önceki davanın mevcut dava için bir emsal oluşturduğuna karar verdi.)
- “The judge cited several precedents to support his decision.” (Yargıç, kararını desteklemek için birkaç emsalden alıntı yaptı.)
- “The precedent established in this case will have a significant impact on future cases.” (Bu davada oluşturulan emsal, gelecekteki davalar üzerinde önemli bir etkiye sahip olacaktır.)
Önemli Hususlar:
- Emsaller bağlayıcı değildir, ancak mahkemeler genellikle önceki kararlarını takip etmeye çalışır.
- Emsaller, zamanla değişen yasalara ve toplumsal değerlere uyacak şekilde yorumlanabilir.
- Emsaller, yalnızca benzer gerçeklere sahip davalarda uygulanabilir.
Sonuç:
“Precedent” kelimesi, hukuki bağlamlarda önemli bir kavramdır. Mahkemelerin önceki kararlarını rehber olarak kullanmalarına ve benzer durumlarda tutarlılık sağlamalarına olanak tanır. Emsaller, hukuk sisteminin adil ve öngörülebilir olmasını sağlamada hayati bir rol oynar.