Sistol
Sistol, kalbin kasılma evresidir. Kalp kası, kanı vücuda pompalayabilmek için düzenli olarak kasılır ve gevşer. Kasılma evresine sistol, gevşeme evresine ise diyastol adı verilir.
Sistol sırasında, kalp kası kasılır ve kalp odacıkları küçülür. Bu sayede, kalp odacıklarındaki kan vücuda pompalanır. Sistol, kalp atımının en önemli evresidir ve kalbin kan pompalayabilmesi için gereklidir.
Sistolün süresi, kalp atım hızına bağlı olarak değişir. Kalp atım hızı arttıkça, sistolün süresi kısalır. Kalp atım hızı azaldıkça, sistolün süresi uzar.
Sistol sırasında, kalp kası üzerindeki basınç artar. Bu basınca sistol basıncı adı verilir. Sistol basıncı, kalp atımının gücünü gösterir. Sistol basıncı normalde 120 mmHg civarındadır.
Sistol, kalp sağlığı açısından önemli bir göstergedir. Sistol basıncının yüksek olması, kalp hastalığı riskini artırır. Sistol basıncının düşük olması ise, kalp yetmezliği gibi sorunlara yol açabilir.
Sistolün Çeşitleri
Sistol, ikiye ayrılır:
- Atriyal sistol: Atriyal sistol, kulakçıkların kasılmasıdır. Atriyal sistol sırasında, kulakçıklarındaki kan karıncıklara pompalanır.
- Ventriküler sistol: Ventriküler sistol, karıncıkların kasılmasıdır. Ventriküler sistol sırasında, karıncıklardaki kan vücuda pompalanır.
Sistolün Fizyolojisi
Sistol, kalp kası hücrelerinin kasılmasıyla gerçekleşir. Kalp kası hücreleri, kalsiyum iyonlarının etkisiyle kasılır. Kalsiyum iyonları, kalp kası hücrelerinin dışından hücre içine girdiğinde, kalp kası hücreleri kasılır. Kalsiyum iyonları, kalp kası hücrelerinin içinden dışına çıktığında ise, kalp kası hücreleri gevşer.
Sistol, kalp kası hücrelerinin düzenli olarak kasılmasıyla gerçekleşir. Kalp kası hücrelerinin kasılması, kalp kası hücrelerinin içindeki elektriksel aktivite tarafından kontrol edilir. Kalp kası hücrelerinin içindeki elektriksel aktivite, sinüs düğümü tarafından başlatılır. Sinüs düğümü, kalbin sağ kulakçığında bulunan bir grup özel hücredir. Sinüs düğümü, düzenli olarak elektriksel uyarılar üretir. Bu elektriksel uyarılar, kalp kası hücrelerine iletilir ve kalp kası hücreleri kasılır.
Sistolün Klinik Önemi
Sistol, kalp sağlığı açısından önemli bir göstergedir. Sistol basıncının yüksek olması, kalp hastalığı riskini artırır. Sistol basıncının düşük olması ise, kalp yetmezliği gibi sorunlara yol açabilir.
Sistol basıncı, tansiyon ölçümü ile ölçülür. Tansiyon ölçümü, bir sphygmomanometer kullanılarak yapılır. Sphygmomanometer, bir manşon ve bir manometre olmak üzere iki bölümden oluşur. Manşon, hastanın koluna takılır ve manometre, manşondaki basıncı ölçer.
Sistol basıncı, tansiyon ölçümünün ilk sayısıdır. Sistol basıncı, kalp kası kasıldığında kalp atardamarlarındaki basıncı gösterir. Sistol basıncı normalde 120 mmHg civarındadır.
Sistol basıncının yüksek olması, hipertansiyon olarak adlandırılır. Hipertansiyon, kalp hastalığı, felç ve böbrek hastalığı gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Sistol basıncının düşük olması ise, hipotansiyon olarak adlandırılır. Hipotansiyon, baş dönmesi, bayılma ve şok gibi sorunlara yol açabilir.